Nhà đầu tư nước ngoài đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy sự phát triển kinh tế của nhiều quốc gia, đặc biệt là trong bối cảnh toàn cầu hóa ngày nay. Với sự gia tăng các cơ hội hợp tác quốc tế và nhu cầu tìm kiếm lợi nhuận, nhà đầu tư nước ngoài không chỉ mang đến nguồn vốn dồi dào mà còn góp phần chuyển giao công nghệ, tạo ra công ăn việc làm và cải thiện cơ sở hạ tầng. Vậy, nhà đầu tư nước ngoài là gì và họ có những ảnh hưởng gì đối với nền kinh tế của quốc gia tiếp nhận đầu tư? Trong bài viết này của Luật và Kế toán Việt Mỹ, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu khái niệm, các hình thức đầu tư và tầm quan trọng của nhà đầu tư nước ngoài.

1. Nhà đầu tư nước ngoài là gì?

Nhà đầu tư nước ngoài là cá nhân có quốc tịch nước ngoài, tổ chức thành lập theo pháp luật nước ngoài thực hiện hoạt động đầu tư kinh doanh tại Việt Nam. Nhà đầu tư nước ngoài có thể thực hiện đầu tư trực tiếp (FDI – Foreign Direct Investment) hoặc đầu tư gián tiếp (FPI – Foreign Portfolio Investment).

• Đầu tư trực tiếp là việc nhà đầu tư nước ngoài bỏ vốn để sở hữu và điều hành các dự án kinh doanh hoặc các công ty tại quốc gia nhận đầu tư. Ví dụ, mở nhà máy, chi nhánh, hoặc góp vốn vào doanh nghiệp trong nước.
• Đầu tư gián tiếp là việc nhà đầu tư nước ngoài mua cổ phiếu, trái phiếu, hoặc các tài sản tài chính khác mà không trực tiếp tham gia quản lý doanh nghiệp.

Nhà đầu tư nước ngoài thường được hưởng các chính sách ưu đãi đầu tư của quốc gia nhận đầu tư, tuy nhiên cũng có thể phải tuân thủ các quy định, hạn chế, hoặc kiểm soát đặc biệt tuỳ theo từng lĩnh vực kinh doanh.

2. Nhà đầu tư nước ngoài có thể đầu tư vào Việt Nam thông qua những hình thức nào?

Theo Điều 21 Luật Đầu tư 2020, nhà đầu tư nước ngoài có thể đầu tư vào Việt Nam theo 5 hình thức sau:

– Đầu tư thành lập tổ chức kinh tế: Nhà đầu tư nước ngoài có thể thành lập tổ chức kinh tế tại Việt Nam, bao gồm công ty 100% vốn nước ngoài, công ty liên doanh hoặc các tổ chức khác theo hình thức phù hợp với luật pháp Việt Nam.

– Đầu tư góp vốn, mua cổ phần, mua phần vốn góp: Nhà đầu tư nước ngoài có thể tham gia vào các công ty đã có sẵn tại Việt Nam thông qua việc góp vốn, mua cổ phần hoặc mua phần vốn góp. Hình thức này cho phép nhà đầu tư tham gia vào các công ty, doanh nghiệp đang hoạt động mà không cần thành lập một tổ chức kinh tế mới.

– Thực hiện dự án đầu tư: Nhà đầu tư nước ngoài có thể trực tiếp thực hiện các dự án đầu tư tại Việt Nam, bao gồm việc triển khai các dự án sản xuất, kinh doanh, xây dựng cơ sở hạ tầng hoặc các dự án khác có lợi ích kinh tế.

– Đầu tư theo hình thức hợp đồng BCC (Hợp đồng hợp tác kinh doanh): Đây là hình thức đầu tư mà nhà đầu tư nước ngoài và bên Việt Nam ký kết hợp đồng hợp tác kinh doanh, trong đó các bên hợp tác để thực hiện một dự án cụ thể mà không cần thành lập tổ chức kinh tế mới. Mỗi bên có thể đóng góp vốn, công nghệ hoặc các yếu tố khác, và chia sẻ lợi nhuận từ dự án.

– Các hình thức đầu tư, loại hình tổ chức kinh tế mới theo quy định của Chính phủ: Luật Đầu tư 2020 cũng cho phép Chính phủ quy định thêm các hình thức đầu tư hoặc loại hình tổ chức kinh tế mới mà nhà đầu tư nước ngoài có thể tham gia, tuỳ theo tình hình thực tế và yêu cầu phát triển kinh tế của Việt Nam.

Những hình thức này giúp nhà đầu tư nước ngoài có nhiều sự lựa chọn khi muốn tham gia vào thị trường Việt Nam, đồng thời đảm bảo các quy định pháp lý về đầu tư được thực thi đầy đủ.

3. Thủ tục đầu tư theo hình thức góp vốn, mua cổ phần, mua phần vốn góp

– Nhà đầu tư góp vốn, mua cổ phần, mua phần vốn góp của tổ chức kinh tế phải đáp ứng các điều kiện và thực hiện thủ tục thay đổi thành viên, cổ đông theo quy định của pháp luật tương ứng với từng loại hình tổ chức kinh tế.

– Nhà đầu tư nước ngoài thực hiện thủ tục đăng ký góp vốn, mua cổ phần, mua phần vốn góp của tổ chức kinh tế trước khi thay đổi thành viên, cổ đông nếu thuộc một trong các trường hợp sau đây:

+ Việc góp vốn, mua cổ phần, mua phần vốn góp làm tăng tỷ lệ sở hữu của các nhà đầu tư nước ngoài tại tổ chức kinh tế kinh doanh ngành, nghề tiếp cận thị trường có điều kiện đối với nhà đầu tư nước ngoài;

+ Việc góp vốn, mua cổ phần, mua phần vốn góp dẫn đến việc nhà đầu tư nước ngoài, tổ chức kinh tế quy định tại các điểm a, b và c khoản 1 Điều 23 Luật Đầu tư 2020 nắm giữ trên 50% vốn điều lệ của tổ chức kinh tế trong các trường hợp: tăng tỷ lệ sở hữu vốn điều lệ của nhà đầu tư nước ngoài từ dưới hoặc bằng 50% lên trên 50%; tăng tỷ lệ sở hữu vốn điều lệ của nhà đầu tư nước ngoài khi nhà đầu tư nước ngoài đã sở hữu trên 50% vốn điều lệ trong tổ chức kinh tế;

+ Nhà đầu tư nước ngoài góp vốn, mua cổ phần, mua phần vốn góp của tổ chức kinh tế có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tại đảo và xã, phường, thị trấn biên giới; xã, phường, thị trấn ven biển; khu vực khác có ảnh hưởng đến quốc phòng, an ninh.

– Nhà đầu tư không thuộc trường hợp quy định tại khoản 2 Điều 26 Luật Đầu tư 2020 thực hiện thủ tục thay đổi cổ đông, thành viên theo quy định của pháp luật có liên quan khi góp vốn, mua cổ phần, mua phần vốn góp của tổ chức kinh tế. Trường hợp có nhu cầu đăng ký việc góp vốn, mua cổ phần, mua phần vốn góp của tổ chức kinh tế, nhà đầu tư thực hiện theo quy định tại khoản 2 Điều 26 Luật Đầu tư 2020.

4. Doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài có được thực hiện quyền xuất nhập khẩu không?

Căn cứ khoản 2 Điều 3 Nghị định 69/2018/NĐ-CP quy định về quyền tự do kinh doanh xuất khẩu, nhập khẩu như sau:

“2. Tổ chức kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài, chi nhánh của thương nhân nước ngoài tại Việt Nam khi tiến hành hoạt động xuất khẩu, nhập khẩu thuộc phạm vi điều chỉnh của Nghị định này phải thực hiện các cam kết của Việt Nam trong các Điều ước quốc tế mà Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên, Danh mục hàng hóa và lộ trình do Bộ Công Thương công bố, đồng thời thực hiện các quy định tại Nghị định này và các quy định pháp luật khác có liên quan”.

Căn cứ Điều 4 Nghị định 69/2018/NĐ-CP quy định về thủ tục xuất khẩu, nhập khẩu như sau:

– Đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu theo giấy phép, thương nhân xuất khẩu, nhập khẩu phải có giấy phép của bộ, cơ quan ngang bộ liên quan.

– Đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu theo điều kiện, thương nhân xuất khẩu, nhập khẩu phải đáp ứng điều kiện theo quy định pháp luật.

– Đối với hàng hóa thuộc Danh mục hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu phải kiểm tra theo quy định tại Điều 65 Luật Quản lý ngoại thương, thương nhân xuất khẩu, nhập khẩu hàng hóa phải chịu sự kiểm tra của cơ quan có thẩm quyền theo quy định pháp luật.

– Đối với hàng hóa không thuộc trường hợp quy định tại Khoản 1, 2, 3 Điều này, thương nhân chỉ phải giải quyết thủ tục xuất khẩu, nhập khẩu tại cơ quan hải quan.

Như vậy, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài được thực hiện quyền xuất nhập khẩu nếu đáp ứng đấy đủ các điều kiện nêu trên.

Tóm lại, nhà đầu tư nước ngoài đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy phát triển kinh tế của Việt Nam thông qua các hình thức đầu tư đa dạng như thành lập tổ chức kinh tế, góp vốn, mua cổ phần, thực hiện dự án đầu tư, hợp tác kinh doanh theo hình thức hợp đồng BCC và các hình thức đầu tư mới theo quy định của Chính phủ. Luật Đầu tư 2020 đã tạo ra khung pháp lý rõ ràng, tạo điều kiện thuận lợi cho nhà đầu tư nước ngoài tham gia vào thị trường Việt Nam. Việc hiểu rõ các hình thức đầu tư và tuân thủ đúng quy định của pháp luật sẽ giúp nhà đầu tư khai thác được tối đa cơ hội và góp phần vào sự phát triển bền vững của nền kinh tế quốc gia.

DỊCH VỤ LUẬT – TƯ VẤN THUẾ SỐ 1 HIỆN NAY

Dịch vụ Luật và Tư vấn thuế đáng tin cậy nhất hiện nay, được đánh giá cao bởi khách hàng và cung cấp các giải pháp phù hợp và chuyên nghiệp cho doanh nghiệp.

HOTLINE: 0981 345 339 (HỖ TRỢ 24/7)

YÊU CẦU TƯ VẤN YÊU CẦU BÁO GIÁ CHAT TRỰC TIẾP VỚI CHÚNG TÔI